Apologeet.nl
Hervormd, Evangelisch of PinksterZelfingenomen of Nederig?
Als je mij al een tijdje volgt dan weet je inmiddels wel dat ik niet zo graag geassocieerd wordt met één specifieke denominatie, of kerkelijke richting. Eigenlijk is de kerkelijke richting voor de meeste zendelingen niet zo’n groot item. Waar mogelijk. Werken we graag samen. En ik zal maar eerlijk zijn, het is al heel snel mogelijk!
Ik ken twee Nederlandse gezinnen die ik heb mogen helpen bij hun introductie hier op Madagaskar. Ze werken nu in het zuidoosten aan een prachtig project. Hopelijk ga ik in mei 2025 bij ze op bezoek. Ten eerste hoop ik dat we elkaar mogen bemoedigen in de Heer. Ik ben ook ontzettend nieuwsgierig naar hun werk. Maar, niet geheel onbelangrijk, ik ga kijken of het vertaalwerk, waar we mee bezig zijn, ook in hun gebied begrepen wordt.
Waarom noem ik dit? Omdat ik denk dat ik over het algemeen wat Evangelischer in mijn opvattingen ben dan zij. Deze twee gezinnen komen namelijk uit de Hersteld Hervormde traditie. In uiting, traditie en sommige opvattingen verschillen we. Toch, zijn we ons er volledig van bewust dat we dezelfde Heer dienen. We willen niets anders dan dat de mensen tot een levend geloof in Jezus komen! Deze twee gezinnen zijn ons heel dierbaar, en ja, wat er ook gebeurd, ik wil er voor ze zijn. Ze zijn mijn dierbare broeders en zusters, ik heb ze lief!
Een wat lange introductie voor een onderwerp dat mij na aan het hart ligt. Ik wil graag eens met jullie kijken naar ons gedrag wat betreft broeders en zusters uit andere kerkelijke richtingen.
Zelfingenomen of Nederig
Vorig jaar waren we op verlof in Nederland. Ik heb toen diverse preken mogen verzorgen in heel diverse gemeenten. De subtitel van deze video heb ik overgenomen van een preek die ik in februari 2024 mocht verzorgen. Daarin sprak ik over de houding van de oudste zoon in de gelijkenis van de verloren zoon.
We lezen deze gelijkenis in Lukas 15:11-32. We zien hier de jongste zoon helemaal los gaan. Velen van ons kennen het verhaal. Het verhaal waarin we mogen leren dat Gods Vaderhart open staat voor iedere zondaar.
Maar kennen we het verhaal van deze oudste zoon? Als we het theologisch duiden dan kunnen we bijvoorbeeld zeggen dat de jongste zoon de verloren mensen zijn, en de oudste zoon is dan Israël. Dat is op zichzelf een prima duiding van dit verhaal zoals verteld door de Here Jezus. Maar wat valt er te leren van het gedrag? Het gedrag van deze oudste zoon lijkt er één van verbittering, jaloezie en minachting:
Lukas 15:29-30
ik dien u al zoveel jaren en heb nooit uw gebod overtreden en u hebt mij nooit een bokje gegeven om met mijn vrienden vrolijk te zijn. Maar nu deze zoon van u gekomen is, die uw bezit met hoeren opgemaakt heeft, hebt u voor hem het gemeste kalf geslacht.
De oudste zoon kan er maar niet over uit! De vader ontvangt de jongste zoon en verblijd zich in zijn terugkeer. Hoe kan die vader dat nu doen? Het was toch duidelijk dat die jongste zoon lang niet zo toegewijd was als hij? Deze gedachten horen we duidelijk terug in zijn woorden:
ik dien u al zoveel jaren en heb nooit uw gebod overtreden
En dan spreekt hij niet over zijn eigen broer, maar wat zegt hij?
Maar nu deze zoon van u gekomen is,
Hij kijkt niet meer met liefde naar zijn broeder die net is teruggekeerd, hij heeft het over die zoon van zijn vader. Die zoon die het lang niet zo goed heeft gedaan als hij.
De oproep om nederig met de Heer te wandelen wordt door deze oudste zoon niet begrepen.
Micha 6:8
Hij heeft u, mens, bekendgemaakt wat goed is. En wat vraagt de HEERE van u anders dan recht te doen, goedertierenheid lief te hebben en ootmoedig te wandelen met uw God.
Dan rijst de vraag op hoe we naar elkaar kijken. Hoe kijken wij naar broeders en zusters? Zien we broeders en zusters, of zien we mensen uit een andere hoek, en andere denominatie? Zien wij mensen die minder ‘goed’ bezig zijn dan wij? Laten we maar eerlijk zijn. Onbekend maakt onbemind.
Insider of buitenstaander?
Al vele jaren hebben wij als gezin het voorrecht om broeders en zusters te leren kennen vanuit heel diverse denominaties, verschillende kerken, of groepen. De vergadering der gelovigen, Hersteld Hervormd, Gereformeerd, Baptisten, Methodisten, Pinkster, Evangelisch enzovoorts.
Met deze groepen komen ook een veelvoud aan ideeën en leerstellingen naar voren. En ik zal het maar toegeven, soms zijn we het ècht niet met elkaar eens. Wat moet je nu denken van de wat progressievere christenen die het bijvoorbeeld geen probleem vinden om een vrouw als voorganger te hebben? Dan de ernstige christenen in de conservatieve hoek? Zijn ze niet veel te wettisch? En dan maar te zwijgen over de mensen in de pinksterhoek ... Veel te veel emotie!
En dan ook nog de verschillende theologische opvattingen: Calvinistisch, Luthers, Arminiaans. En begrijp me niet verkeerd! Ik zeg niet dat we onverschillig moeten zijn over theologie. Theologie is belangrijk!
Vergis je niet door te denken dat jouw persoonlijk opvatting, per definitie de opvatting van de eerste apostelen was. Het zal je nog verbazen hoeveel van onze leerstellingen vorm hebben gekregen in latere eeuwen.
- Dan heb ik het over het dragen van een net pak voor de mannen, een hoed voor de vrouwen.
- Of komt de Here Jezus terug vòòr de grote verdrukking of juist er na?
- Is een geredde zondaar in staat zijn redding te verliezen of niet?
- Heeft de Here God vooraf bepaald wie er verloren gaat en wie behouden wordt?
- Mogen kleine kinderen gedoopt worden of niet?
- Werkt de Heilige Geest nog steeds wonderen, of werkte Hij ie alleen in het begin van de kerkgeschiedenis?
Sommige van deze zaken maken samenwerking een uitdaging. Maar geen van deze zaken maakt van de ander een buitenstaander.
De keiharde werkelijkheid is dat we allemaal, niemand uitgezonderd, redding nodig hebben.
Psalm 14:2-3
De HEERE heeft uit de hemel neergezien op de mensenkinderen, om te zien of er iemand verstandig was, iemand die God zocht. Zij allen zijn afgedwaald, tezamen zijn zij verdorven; er is niemand die goeddoet, zelfs niet één.
Nogmaals, theologie doet er toe! Maar maken afwijkende ideeën over de eredienst, over kleding, over de doop, of over de wederkomst iemand tot een mindere broeder of zuster? Moet onze aandacht in eerste instantie niet zijn waar we uit gered zijn? Wat zei de vader tegen de oudste zoon?
Lukas 15:32
Wij zouden dan vrolijk en blij moeten zijn, want deze broer van jou was dood en is weer levend geworden. En hij was verloren en is gevonden.
Pinksterrakkers, zwarte kousen, groot dopers, en ander eigenwijs spul
Lukas 19:10
Want de Zoon des mensen is gekomen om te zoeken en zalig te maken wat verloren is.
Als we met deze blik naar anderen zouden kijken in plaats van hun de maat te nemen, hoe anders zou de gemeente er dan uitzien! We hoeven het niet over alle zaken eens te zijn. De uitdaging, en opdracht ligt in het liefhebben van elkaar. Het erkennen, en herkennen van onze broeders en zusters in Christus.
Als de Here Jezus redt, dan kunnen we niet anders dan ons verblijden over iedere ziel die toegevoegd wordt. De Here Jezus maakt ons werkelijk één!
1 Korinthiërs 12:13
Ook wij allen immers zijn door één Geest tot één lichaam gedoopt, hetzij dat wij Joden zijn, hetzij Grieken, hetzij slaven, hetzij vrijen; en wij allen zijn van één Geest doordrenkt.
Door het hele Nieuwe Testament heen zien we constant dat we worden opgeroepen om éénsgezind te zijn. Paulus noemt in Filippenzen twee dames, die in onmin met elkaar leven, op om het bij te leggen.
Filippenzen 4:2-3
Ik roep Euodia en ik roep Syntyche ertoe op eensgezind te zijn in de Heere. Ja, ik vraag ook u, mijn oprechte metgezel: Help deze vrouwen, die samen met mij gestreden hebben in het Evangelie, ook met Clemens en mijn andere medearbeiders, van wie de namen in het boek des levens staan.
En dat is niet nieuw. Jezus zelf gaf ons het gebod om elkaar lief te hebben.
Johannes 13:34-35
Een nieuw gebod geef Ik u, namelijk dat u elkaar liefhebt; zoals Ik u liefgehad heb, moet u ook elkaar liefhebben. Hierdoor zullen allen inzien dat u Mijn discipelen bent: als u liefde onder elkaar hebt.
Dus, daar hebben we het. Of je nu te maken hebt met pinksterrakkers, zwarte kousen, groot dopers, en ander eigenwijs spul, we hebben allemaal de opdracht om elkaar lief te hebben.
Praktijk
Zoals ik al zei, op het zendingsveld lijken de verschillen veel sneller weg te vallen. We hebben elkaar hier simpelweg hard nodig. Ook willen we bepaalde werkzaamheden niet dubbel doen. Het zou een beetje onzin zijn om een kerk te willen stichten op een plaats waar een andere broeder al bezig is. Of wat te denken van het vertaalwerk waar ik meestal mee bezig ben. Zou het niet dom zijn van een andere als die niet eerst gaat kijken of er al materiaal beschikbaar is in het dialect waar hij mee werkt?
Ook in Nederland kunnen we prima samenwerken. Jammer genoeg zie ik maar al te vaak dat men langs elkaar heen werkt. Of nog erger, dat we elkaar afvallen in bepaalde situaties. Ik weet nog goed dat in 2020 de kerken massaal dicht gingen. Totdat er die ene mega kerk in Staphorst haar deuren opende. Ze hadden genoeg ruimte om iedereen op 1,5 meter te laten zitten. Het werd breed uitgemeten in de media! En toen de mening van andere gelovigen gevraagd werd hadden deze hun woordje wel klaar. Onze broeders en zuster in Staphorst waren dom, ze begrepen niet wat naastenliefde inhoud, ze waren eigenwijs, ze waren arrogant, en dankzij deze Staphorsters kwamen de christenen in Nederland in een kwaad daglicht te staan.
Geen enkele van de christenen die zich zou hebben uitgelaten over de christenen in Staphorst leken zich er van bewust dat ze het tegenovergestelde bereikte. Wat zei Jezus ook alweer?
Hierdoor zullen allen inzien dat u Mijn discipelen bent: als u liefde onder elkaar hebt.
Je kunt het nog zo oneens zijn over bepaalde zaken binnen de diverse kerken, maar zolang deze zaken geen primaire leerstellingen betreft, moet je maar op je tong bijten. Ging er iemand voor eeuwig verloren toen ze in Staphorst de deur opendeden? Nee! Werd er tijdens de opening gepredikt dat Jezus niet werkelijk was opgestaan? Nee! Er werd geen afbreuk gedaan aan onze gezamenlijke belijdenis.
Van de week hadden we een Amerikaans gezin bij ons op bezoek. Na het eten had ik een goed gesprek met mijn broeder, Mark. Hij vertelde dat hij als baptist niet zo veel problemen had om samen te werken met de lokale kerken. Toch zijn dit kerken waar ze baby's dopen. Mark zag het niet als een struikelblok. We worden immers niet gered door de doop maar door de genade van God. Maar, hij vertelde me ook dat hij onlangs iemand tegen was gekomen die ook wilde samenwerken. Deze man noemde zichzelf christen, maar het werd al snel duidelijk dat hij de goddelijkheid van Jezus ontkende. Kijk! Dit was een probleem. Mark wilde niet met deze persoon samenwerken, en terecht.
Mocht je het nu moeilijk vinden om een onderscheid te maken in dat wat fundamenteel is en wat niet, dan raad ik je aan om mijn serie over de hoofdzaken van het christelijke geloof te lezen of beluisteren.
Motieven en verschillen
Gelukkig hebben we in Nederland meerdere video kanalen die het woord van God duidelijk laten horen. Ik noem er even een paar.
Christelijke Apologeet; Geloof en Rede; Logos Instituut; Geloofstoerusting; Kenneth Johannes; Volg de waarheid Apologetiek.
Bij bijna al deze kanalen kan ik vast wel ideeën terugvinden waar ik het niet of maar deels mee eens ben. Zo ben ik er achter gekomen dat niet iedereen gelooft in een jonge aarde, anderen leggen veel nadruk op de opname vóór de grote verdrukking, en weer anderen leggen wat mij betreft te veel nadruk op de uitverkiezingsleer.
Toch, ben ik ontzettend blij dat sommige van deze kanalen veel meer abonnees hebben dan ik! En voor de anderen hoop ik van harte dat ze ook heel groot mogen worden. Waarom? Het Evangelie moet klinken! Geen van deze kanalen verkondigen een andere Jezus dan de Jezus uit de Bijbel. Nee, het accent ligt soms iets anders dan waar ik vooral op richt, maar dat mag de pret niet drukken. Laat het Evangelie maar luid en wijd klinken.
Als we naar Paulus kijken zien we een gelijksoortige houding. Paulus gaat zelfs nog een stap verder. Hij zat in de gevangenis en hoorde dat er predikers waren die predikte omdat ze populairder wilde worden dan hij. Anderen predikten omdat ze Paulus jaloers wilde maken. En wat schrijft Paulus?
Filippenzen 1:15-18
Sommigen prediken weliswaar Christus uit afgunst en twistzucht, maar anderen ook uit welwillendheid. De eersten verkondigen Christus wel uit eigenbelang, niet zuiver, met de bedoeling aan mijn gevangenschap verdrukking toe te voegen, maar de laatsten uit liefde, omdat zij weten dat ik tot verdediging van het Evangelie aangesteld ben. Maar wat dan nog? Toch wordt Christus op allerlei wijze verkondigd, of het nu onder een voorwendsel is of in waarheid; en daarover verblijd ik mij, ja, zal ik mij ook verblijden.
Tot slot
Nogmaals, we hoeven het echt niet altijd met elkaar eens te zijn als het gaat om bijzaken. Maar andere ideeën over de eredienst, over kleding, over de doop, of over de wederkomst, over hoe de Geest werkt, en zelfs als het gaat om de uitverkiezingsleer maken iemand niet tot een mindere broeder of zuster.
We mogen daar intern met elkaar over discussiëren. Ja, we mogen zelfs zeggen dat we dan maar liever in een gemeente samenkomen die beter past bij onze eigen ideeën. Wat ons echter niet past, is om elkaar niet lief te hebben! Als het evangelie gepredikt wordt zal dat niet altijd op de manier gaan zoals jij en ik het willen. Soms is het een uitdaging om elkaar niet af te vallen. Sommige discussies zijn erg ingewikkeld, maar de oproep tot bekering is en blijft onze opdracht. Deze opdracht is van kracht ongeacht iemand in uitverkiezing gelooft of niet, of iemand in een jonge of oude aarde gelooft en of iemand nu in de grote opname gelooft of niet.
Men zegt wel eens dat je vrienden kunt kiezen, maar familie krijg je. We hebben het met elkaar te doen, of we dat nu leuk vinden of niet. De Here Jezus zei niet: “Hierdoor zullen allen inzien dat u Mijn discipelen bent: als u het allemaal met elkaar eens bent.” Nee! De Here Jezus zei: “Hierdoor zullen allen inzien dat u Mijn discipelen bent: als u liefde onder elkaar hebt.”
Het mooie is dat we een absolute gemeenschappelijke verbinding hebben in Gods Geest. De eenheid waar Christus voor bad is geen organisatorische eenheid of een confessionele eenheid, maar een geestelijke eenheid gebaseerd op geloof in Christus en de glorie van God binnenin.
1 Korinthiërs 12:12-13
Want zoals het lichaam één is en veel leden heeft, en al de leden van dit ene lichaam, hoewel het er veel zijn, één lichaam zijn, zo is het ook met Christus. Ook wij allen immers zijn door één Geest tot één lichaam gedoopt, hetzij dat wij Joden zijn, hetzij Grieken, hetzij slaven, hetzij vrijen; en wij allen zijn van één Geest doordrenkt.
Christenen zouden verenigd moeten zijn in passie, plan en doel, net zoals de Vader de Zoon, en de Heilige Geest verenigd zijn in hetzelfde. De belijdenis van de christelijk kerk door de eeuwen heen is altijd hetzelfde geweest en gebleven. Jezus is de Zoon van God, Hij is God Zelf, Hij is gestorven voor onze zonden en als je dat niet gelooft, zul je sterven in je zonden. Jezus is opgestaan uit de dood, en als je gelooft in Zijn opstanding zul je gerechtvaardigd worden door je geloof in Hem. Deze belijdenis is de absolute kern van het christelijke geloof. Deze boodschap moet klinken en niet onze eigen ideeën. In deze boodschap hebben we genoeg gemeen om samen op te trekken en de wereld onze liefde onderling te laten zien.
Amen