Apologeet.nl
‘Heilige oorlog’ in het Oude TestamentVolkomen vernietigd
Intro
Ik heb dit onderwerp, op verschillende manieren, al eerder behandeld. Heilige oorlog is een verwarrend onderwerp. Hoe kan een God van liefde Zijn volk opdragen anderen te doden? Hoe kan dit gezien worden als ‘goddelijk’ terwijl het min of meer lijkt op genocide (volkerenmoord).
Eerst dit
Voordat we dit onderwerp bespreken, moeten we het eerst even hebben over wat wij, christenen, zouden moeten geloven.
Onfeilbaarheid van de Bijbel
Laten we naar 2 Peter 1:20:21 gaan
Dit moet u allereerst weten, dat geen enkele profetie van de Schrift een eigenmachtige uitleg toelaat; want de profetie is destijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar heilige mensen van God, door de Heilige Geest gedreven, hebben gesproken.
We moeten op deze woorden staan. Gods woord, de Bijbel, is zonder fouten! Dat laat ons geen ruimte om te twijfelen aan de historiciteit en de juistheid van de verhalen in de Bijbel. Waarlijk, er worden dingen gezegd door bijvoorbeeld Jezus die als metaforen moeten worden opgevat. Wanneer Hij zegt in Johannes 6:35 “Ik ben het brood des levens. Wie tot Mij komt, zal nooit honger lijden,” bedoelde Hij niet werkelijk dat Hij die morgen rechtstreeks uit de oven kwam. Maar zodra we historische verslagen lezen, kunnen we er zeker van zijn dat ze gebeurd zijn. Daarom moeten we deze kwestie benaderen met vertrouwen in God en niet als ongelovigen.
God is onveranderlijk
“Want Ik ben de HEERE, ben niet veranderd” Maleachi 3:6
Sommigen stellen dat de God van het Oude Testament veel prikkelbaarder is dan de God van het Nieuwe Testament. Maar dit gaat niet op, want als we naar Jezus kijken, zien we geen lievige man, die iedereen om Hem heen probeert te behagen.
Wist je dat de Here Jezus eigenlijk meer over de hel gesproken heeft dan over de hemel? Jezus leerde ons God te vrezen!
Mattheüs 10:28
En wees niet bevreesd voor hen die het lichaam doden en de ziel niet kunnen doden, maar wees veeleer bevreesd voor Hem Die zowel ziel als lichaam te gronde kan richten in de hel.
Ik weet het, ‘angst’ kan ook opgevat worden als respect, maar laten we dat woord eens nader bekijken.
Het meest gebruikte Hebreeuwse woorden voor angst zijn ‘Yirah’ en ‘Yare,’ en deze hebben de volgende betekenis:
- Angst
- Schrik
- Om bang te zijn
- Ontzag
- Om eerbied in te boezemen
De Griekse woorden die gebruikt worden zijn meestal ‘phobos’ en ‘phobeo,’ die beide afkomstig zijn van het werkwoord ‘phebomai’. Deze woorden kunnen het volgende betekenen:
- Om bang of angstig te zijn
- Om bang te zijn van iemand
- Te vereren
- Om respect te hebben
- Om respectvolle gehoorzaamheid te hebben
Samenvattend kunnen we dus zeggen dat Jezus een soort angstig ontzag bedoelde. De nieuwtestamentische God is dezelfde als de oudtestamentische God. De boodschap in het Nieuwe Testament ademt dezelfde heiligheid als die van het Oude Testament, met als enig verschil dat we nu eindelijk weten hoe God ons gaat redden.
God wil niet dat iemand verloren gaat.
2 Petrus 3:9
De Heere vertraagt de belofte niet (zoals sommigen dat als traagheid beschouwen), maar Hij heeft geduld met ons Ezech. en wil niet dat enigen verloren gaan, maar dat allen tot bekering komen.
De passages over de heilige oorlog in het Oude Testament betekenen niet dat het Gods doel is om alle andere volken, behalve de Israëlieten, volledig te vernietigen. De Heer wil iedereen redden!
God is de Baas!
God is degene die de morele wet heeft bepaald. Hij kan doen wat Hij wil, maar Hij zal nooit Zijn eigen wezen tegenspreken. Voor ons betekent dit dat, zelfs als wij denken het beter te weten, er geen andere autoriteit is waartoe wij ons kunnen wenden of op kunnen beroepen. God is de hoogste autoriteit en daar zullen we het mee moeten doen.
Zelfs als God, zoals sommigen hebben verkondigd, het meest onaangename personage uit de hele fictie is… Zelfs als dat waar zou zijn (wat belachelijk is), moet je er gewoon maar mee omgaan. Er is geen andere God dan Hij. Waar zou je heen willen gaan om Hem te ontlopen?
Psalm 139:7-8
Waar kan ik Uw Geest ontgaan, waar Uw aangezicht ontvluchten? Al steeg ik op naar de hemel, U bent daar; of legde ik mij neer in de hel, zie, U bent daar.
God’s belofte aan de wereld
Hoe dan ook, ik hoop dat we dat even recht gezet hebben. Laten we nu eens kijken naar het verhaal van het Oude Testament. We weten dat God Abraham vertelde dat hij een zegen zou zijn voor alle volken. En we zien duidelijk dat God deze belofte nakomt wanneer Hij zijn Zoon zendt om de hele wereld te verlossen. Dus, nogmaals, God is niet een God die alleen een paar gelukkige zondaars wil redden.
Het verdrijven van de Inwoners
De nadruk in de passages over Israël dat het Beloofde Land krijgt, is dat God de volken vóór hen uit zal verdrijven. Deze passages kunnen het idee van genocide niet verklaren, omdat God in zekere zin de inwoners wegjaagt. Hij vernietigt hen niet.
Exodus 23:28
Ik zal ook horzels vóór u uit zenden; die zullen de Hevieten, de Kanaänieten en de Hethieten vóór u uit verdrijven.
Leviticus 18:24
U mag uzelf niet verontreinigen met al die dingen, want de heidenvolken die Ik vóór u uit ga verdrijven, hebben zich met al die dingen verontreinigd,
En op andere plaatsen werd Israël bevolen het volk zelf te verdrijven:
Numeri 33:52
dan moet u alle inwoners van het land van vóór uw ogen verdrijven […]
Volkomen vernietigd!
Theologen kunnen het zeer oneens zijn met elkaar, maar zij zijn het meestal eens over het idee dat de mensen in de oudheid uitdrukkingen als ‘volkomen vernietigd’, gebruikten om uit te leggen dat zij een absolute overwinning hadden behaald. “Ga heen en dood elk levend wezen”, werd algemeen gebruikt in de streken van het Oude Nabije Oosten, zoals Israël. Het was de manier waarop koningen en heersers hun overwinningen opgeschreven wilden zien. Het betekende dat zij een onweerlegbare overwinning hadden behaald op de anderen.
De Israëlieten werd bevolen om alle vijanden te vernietigen. En dat deden ze. Tenminste, dat zeiden ze. Maar later zien we dat ze nog steeds werden lastig gevallen door hetzelfde volk dat ze een paar jaar daarvoor zogenaamd volkomen hadden vernietigd.
Dood elk levend wezen
Maar wat te doen met de bevelen waarbij de Israëlieten elk levend wezen in de stad moeten doden? Deze bevelen zijn beperkt tot specifieke locaties. Deze plaatsen waren militaire centra. Deze plaatsen waren niet de doorsnee stad bevolkt door onschuldige burgers. Wat betekent dat? Welnu, zelfs als (en ik zeg ‘zelfs als’) de woorden ‘dood elk levend wezen’ een letterlijk doden van alles wat ademde zou zijn geweest, was het bevel alleen gericht aan de soldaten in deze versterkte centra.
Daniel DeWitt zei:i
Als je morgen wakker werd en hoorde dat de VS een terroristisch trainingskamp had gebombardeerd, zou je een heel andere reactie hebben dan wanneer je hoorde dat de VS een dichtbevolkt burgercentrum had gebombardeerd. Inzicht in de context van de goddelijke oorlogscommando’s kan licht werpen op wat er werkelijk op de grond gebeurde.
De opdrachten zijn geen voortdurende wetten. Het was de Israëlieten niet toegestaan vreemdelingen zo te behandelen.
Leviticus 19:33-34
Wanneer een vreemdeling bij u in uw land verblijft, mag u hem niet uitbuiten. De vreemdeling die bij u verblijft, moet voor u zijn als een ingezetene onder u. U moet hem liefhebben als uzelf, want u bent zelf vreemdelingen geweest in het land Egypte. Ik ben de HEERE, uw God.
Het doel van de verovering
Deze oorlog was voor een bepaalde tijd en een bepaald doel. In feite toont het aan dat God traag is tot toorn en oordeel. God wachtte meer dan vier eeuwen voordat Hij de Israëlieten beval Kanaän binnen te vallen.
Genesis 15:16
De vierde generatie zal hier terugkeren, want de maat van de ongerechtigheid van de Amorieten is tot nu toe niet vol.
Het is duidelijk dat God wilde dat de Kanaänieten zich bekeerden en Hij gaf hen meer dan 400 jaar de tijd om dat te doen. Het is niet dat de Kanaänieten niet wisten van de God van Israël. Toen de verspieders spraken met Rachab, de prostituee van Jericho, zei zij:
Jozua 2:9-11
[…] Ik weet dat de HEERE u dit land gegeven heeft en dat de schrik voor u op ons gevallen is, en dat al de inwoners van dit land weggesmolten zijn van angst voor u. Want wij hebben gehoord dat de HEERE het water van de Schelfzee voor uw ogen heeft doen opdrogen, toen u uit Egypte ging. En ook wat u hebt gedaan met de twee koningen van de Amorieten, Sihon en Og, die aan de andere zijde van de Jordaan waren, die u met de ban geslagen hebt. Toen wij dat hoorden, smolt ons hart weg van angst, en vanwege u bestaat er geen moed meer in iemand, want de HEERE, uw God, is een God boven in de hemel en beneden op de aarde.
Toch besloten de Kanaänieten vol te houden in hun slechtheid. En geloof me, ze deden verschrikkelijke dingen. Ik ga hier niet verder op in, je kunt het zelf opzoeken. Laten we het zo zeggen: Als de mensen vandaag de dag deze dingen zouden doen, zouden veel landen besluiten om de doodstraf per direct weer in te voeren.
De Verlosser
Het is opmerkelijk om te zien hoe de dingen zich in Israël ontvouwden. God gaf het volk (veel) tijd om zich te bekeren, want Hij zal mensen die goed en godvruchtig leven niet wegsturen.
We zien dat het lang duurde voordat de Israëlieten eindelijk het beloofde land binnentrokken. God verjoeg de Kanaänieten en Israël leverde zware veldslagen, die meestal gericht waren tegen militaire bolwerken.
God de Vader bekommerde zich niet alleen om Zijn volk Israël, Hij bekommerde zich om Zijn hele schepping. Daartoe bereidde Hij het land voor waarin Hij Zijn Zoon, Jezus, kon zenden om de Verlosser van de wereld te worden.
Het is goed om te proberen de moeilijke vragen van onze vrienden te beantwoorden. Dit was misschien één van hun vragen. Misschien hebben ze geluisterd naar beroemde atheïsten en sceptici die opschepperig beweren dat de God van de Bijbel een slechte God is. Misschien zijn ze uiteindelijk in die onzin gaan geloven. Schaam je niet om te wijzen op het reddende werk van Jezus Christus, welke voortkomt uit deze geschiedenis met Israël.
In werkelijkheid, als je alle verhalen in de Bijbel bekijkt, zijn het niet zozeer de oorlogen of het doden van mensen die vreemd zijn. Nee, het meest vreemde in de Bijbel is het feit dat God Zelf vlees werd en
2 Korintiërs 5:21
[…] Want Hem Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt, opdat wij zouden worden gerechtigheid van God in Hem.
Tot slot
Hoe dan ook! Laat me weten wat je denkt in de commentaren van deze video of van dit artikel hieronder. Onthoud! Ik ben vooral actief op mijn Odysee kanaal. Je vindt een link naar dat kanaal in de beschrijving van deze video.
Ik stel jullie gebeden en steun zeer op prijs! Kijk eens in de beschrijving van deze video om uit te vinden hoe je mij kunt helpen. Ook zal ik daar een link plaatsen naar zowel de Nederlandse als de Engelse transcripten van deze video. En tenslotte vind je daar ook de links naar de andere video’s die ik over dit onderwerp heb gemaakt… Allemaal, in dezelfde beschrijving. Is dat niet handig?
Gods zegen, bedankt voor het kijken, en we zien elkaar in de volgende video!
Voetnoten:
i Daniel DeWitt, What Are Some Possible Ways to Understand "Divine War" in the Old Testament? , [internet] <https://www.namb.net/apologetics/resource/what-are-some-possible-ways-to-understand-divine-war-in-the-old-testament/> North American Mission Board, 31-07-2019, geraadpleegd 13-08-2022.
